29 Tháng bảy, 2025
Nhiều bạn vẫn còn gặp khó khăn và bối rối khi phân biệt cũng như triển khai hai dạng bài Thesis và Dissertation. Để giúp bạn giải đáp những thắc mắc này, bài viết mà VietGuru chia sẻ sau đây sẽ cung cấp những giải thích chi tiết về khái niệm, điểm khác biệt và cách thực hiện hiệu quả của từng loại bài.
1. Thesis là gì?
Theo Từ điển Oxford, “Thesis” là: “A long essay or dissertation involving personal research, written by a candidate for a university degree.”
Tại Việt Nam, “thesis” là luận văn tốt nghiệp chương trình thạc sĩ và đôi khi cũng được dùng để chỉ luận án tiến sĩ. Tuy nhiên, ở một số quốc gia châu Âu như Anh, từ này lại dùng để chỉ luận án tiến sĩ.
Nếu hiểu theo nghĩa là luận văn thạc sĩ, thì thesis là một dạng văn bản học thuật được phát triển từ quan điểm hoặc luận điểm cá nhân, có liên hệ và so sánh với các nghiên cứu, tài liệu đã có trước đó nhằm khám phá những ý tưởng mới hoặc góc nhìn riêng biệt.
Thesis là gì?
1 số thuật ngữ liên quan đến “Thesis” bạn nên biết:
- Graduation thesis: Bài luận văn tốt nghiệp cuối khóa (có thể dành cho bậc cử nhân, thạc sĩ hoặc tiến sĩ).
- Master thesis: Luận văn dành riêng cho chương trình thạc sĩ.
- Thesis defense: Buổi bảo vệ luận văn trước hội đồng học thuật.
- Bachelor thesis: Luận văn tốt nghiệp dành cho sinh viên bậc cử nhân.
2. Dissertation là gì?
Theo Từ điển Oxford, “Dissertation” là: “A long essay on a particular subject, especially one written for a university degree or diploma.”
Từ định nghĩa này, có thể hiểu Dissertation là một bài nghiên cứu chuyên sâu về một chủ đề cụ thể do người viết lựa chọn, thường được thực hiện ở giai đoạn cuối khóa học và phục vụ cho việc tốt nghiệp đại học hoặc sau đại học.
Ở nhiều quốc gia, Thesis và Dissertation mang ý nghĩa gần giống nhau, đều là những bài luận văn tốt nghiệp dành cho bậc thạc sĩ hoặc tiến sĩ. Tuy nhiên, ở Anh, Dissertation chỉ luận văn thạc sĩ, còn ở Mỹ lại được dùng để chỉ luận án tiến sĩ.
Dissertation là gì?
3. Điểm giống nhau giữa Thesis và Dissertation
Dưới đây là 5 điểm giống nhau giữa Thesis và Dissertation:
3.1. Thesis và Dissertation có chung mục đích
Cả hai dạng này đều nhằm mục đích trình bày một vấn đề hoặc quan điểm nghiên cứu vào giai đoạn cuối của chương trình học. Sau khi hoàn thành, người viết sẽ phải tham gia buổi bảo vệ luận văn trước hội đồng chuyên môn. Ở nhiều quốc gia, hai thuật ngữ Thesis và Dissertation thường được sử dụng thay thế cho nhau, tùy theo hệ thống giáo dục.
3.2. Cả 2 dạng bài đều có các yêu cầu và quy chuẩn nhất định
Người viết cần đảm bảo bài nghiên cứu của mình đạt chất lượng cao, tuân thủ đúng quy chuẩn học thuật và được nộp đúng hạn. Đồng thời, luận văn chỉ được công nhận khi tác giả bảo vệ thành công trước hội đồng chuyên môn trong buổi bảo vệ cuối khóa.
Thesis và Dissertation đều có các yêu cầu và quy chuẩn nhất định
3.3. Cấu trúc viết và hình thức tương tự nhau
Cả Thesis và Dissertation đều tuân theo một cấu trúc cơ bản tương tự, gồm các phần chính sau:
- Cover Page
- Title Page
- Acknowledgements
- Table of Contents
- List of Tables and Figures
- Abstract
- Introduction
- Literature Review
- Methodology
- Results
- Discussion
- Conclusion
- References
3.4. Tuyệt đối không đạo văn
Trong lĩnh vực học thuật, đạo văn là hành vi bị nghiêm cấm tuyệt đối. Cũng như mọi công trình nghiên cứu khoa học khác, luận văn bắt buộc phải là sản phẩm trí tuệ độc lập của người viết. Nếu bị phát hiện đạo văn, người viết có thể bị tước quyền bảo vệ tốt nghiệp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả học tập và danh tiếng cá nhân.
Không đạo văn
3.5. Đều được xem là thước đo để đánh giá trình độ, kiến thức và kỹ năng của người viết
Bài luận văn là nơi người viết thể hiện toàn diện kiến thức chuyên môn và kỹ năng nghiên cứu đã tích lũy trong suốt quá trình học tập.
4. Điểm khác nhau giữa Thesis và Dissertation
Sau đây là 6 điểm khác nhau giữa Thesis và Dissertation:
4.1. Khái niệm và vị trí trong giới học thuật
Như đã đề cập ở trên, Dissertation và Thesis có thể mang ý nghĩa khác nhau tùy theo hệ thống giáo dục và văn hóa của từng quốc gia.
- Tại Mỹ: Dissertation là luận án tiến sĩ, Thesis dùng cho luận văn thạc sĩ.
- Tại các nước châu Âu (Đức, Pháp…): Dissertation là luận văn thạc sĩ, Thesis là luận án tiến sĩ.
4.2. Bằng cấp
Ở một số quốc gia, mỗi loại luận văn sẽ tương ứng với bằng cấp khác nhau. Chẳng hạn, tại Mỹ, sinh viên cần hoàn thành Thesis để lấy bằng thạc sĩ, và chỉ khi muốn lấy bằng tiến sĩ, họ mới phải thực hiện Dissertation.
4.3. Độ dài bài viết
Theo quan điểm của hệ thống giáo dục Mỹ, một bài Dissertation sẽ được trình bày theo cấu trúc phân tích nhiều lớp. Từ kiến thức nền tảng đến các khía cạnh nâng cao và chuyên sâu với độ dài dao động 150 – 250 trang.
Trong khi đó, Thesis có phạm vi nghiên cứu hẹp hơn nên sẽ có độ dài trung bình khoảng 80 – 100 trang.
Độ dài bài viết
Tuy nhiên, độ dài không phải là tiêu chí duy nhất đánh giá chất lượng nghiên cứu và cũng không phải quy định bắt buộc. Sự khác biệt này phần lớn xuất phát từ mục tiêu, phạm vi và mức độ chuyên sâu của từng loại hình luận văn.
4.4. Chiều dài và thời gian yêu cầu
- Thesis: Thường được hoàn thành trong vòng vài tháng đến một năm.
- Dissertation: Thường mất từ một năm đến vài năm để hoàn thiện, do sự phức tạp của bài nghiên cứu.
4.5. Nội dung
Nếu hiểu Thesis là luận án tiến sĩ, thì đây là một công trình nghiên cứu tập trung phân tích và mở rộng các giả thuyết, quan điểm, hoặc phát hiện từ những nghiên cứu trước đó. Từ đó, người viết đưa ra góc nhìn mới, cách tiếp cận thông minh hơn, đồng thời đề xuất hướng giải quyết cho những hạn chế còn tồn tại trong các công trình trước.
Nếu xem Dissertation là luận văn thạc sĩ, thì dạng bài này yêu cầu người viết phải đề xuất một giả thuyết mới, nguyên bản, sau đó sử dụng lập luận logic, bằng chứng và phân tích để bảo vệ quan điểm cá nhân một cách thuyết phục.
4.6. Phương pháp tiệm cận của bài nghiên cứu
- Thesis: Thường dựa trên việc phân tích, tổng hợp và đánh giá thông tin từ các nguồn tài liệu, công trình nghiên cứu đã có sẵn.
- Dissertation: Thường yêu cầu người viết phải thực hiện nghiên cứu gốc (original research), có thể bao gồm thí nghiệm, khảo sát sâu rộng hoặc nghiên cứu thực địa để thu thập dữ liệu mới và đưa ra kết luận riêng.
Phương pháp tiệm cận của bài nghiên cứu
5. Lời kết
Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa Thesis và Dissertation không chỉ giúp bạn tránh những nhầm lẫn thường gặp trong quá trình học tập, mà còn tạo nền tảng vững chắc để bạn lên kế hoạch nghiên cứu, lựa chọn phương pháp phù hợp và đáp ứng đúng yêu cầu của từng bậc học. Dù bạn đang chuẩn bị cho chương trình thạc sĩ hay tiến sĩ, trang bị kiến thức đúng từ đầu sẽ giúp quá trình viết luận văn trở nên chủ động, hiệu quả và chuyên nghiệp hơn.
